ئۇيغۇر تىلى

ئاپتورى: ئابدۇرېھىم زۇنۇن

بىل شۇنى ، ئۇيغۇر ئۈچۈن پۈتمەس گۆھەر ئۇيغۇر تىلى ،
مەڭگۈ پاتماس زەر قۇياش ، نۇرلۇق قەمەر ئۇيغۇر تىلى ،
بىپايان تىل كۆكىدە چولپان ، ئۈكەر ئۇيغۇر تىلى ،
مەنىلەرگە باي ، تېرەندۇر شۇ قەدەر ئۇيغۇر تىلى ،
بولدى تارىختىن بېرى بىزگە پەدەر ئۇيغۇر تىلى .

ئانا تىل ھەردەم قوۋۇم - مىللەت ئۈچۈن روھ تۈۋرۈكى ،

ئانا تىل پەن - مەرىپەت ئالماشتۇرۇشنىڭ كۆۋرۈكى ،

ئانا تىل چوڭ-كىچىكنىڭ يۈرىكى ، تاغ يۆلىكى ،

ئانا تىل ۋاستە - قۇرال ئالاقىدە قەلىب ئەينىكى ،

بىزنى قۇچتۇرغان جىمى ئىشتا زەپەر ئۇيغۇر تىلى.

پەنگە ئاشىق - بىقارار قىلدى مېنى دىلبەر تىلىم ،

تارتتى رايىمنى ئۆزىگە ھەرقاچان ئەنبەر تىلىم ،

ئەلگە دىل رىشتىمنى چاتتى بال - شېكەر ، كەۋسەر تىلىم ،

بولدى ئەل دۈشمەنلىرگە تىغ - تەبەر ، نەشتەر تىلىم ،

ھەممىمىزنى قىلدى دائىم بەھرىۋەر ئۇيغۇر تىلى .

«ئا» بىلەن كىردى ئېغىزغا ، تىل - زۇۋانغا مەڭگۈ تەم ،

قىلدى تىل ئاقىل ، نادانلارغا بېرىپ ئىدراكۇ پەم ،

تىل چېچىلغاننى يىغىپ قىلدى ھامان بىر يەرگە جەم ،

تىل بىمار ، ئاجىز - ئورۇققا ئەم - داۋا ، ئاچلارغا يەم ،

خاسىيەتلىك تىلتۇمار ، قالقان - سىپەر ئۇيغۇر تىلى.

يۈرۈكۈمگە كەلدى سۆزلەپ مۇشۇ تىلدا جان بوۋام ،

مەن ئىجاد ئەتتىم مۇشۇ تىلدا ، قىلىپ پەرۋاز داۋام ،

مۇشۇ تىلدا سايرىدى بۇلبۇل كەبى ھەقدار بالام ،

مۇشۇ تىل بەردى چىدام ، مەردلىك ، ۋاپادارلىق مۇدام ،

قان قېرىنداشلارغا رىشتە ، جان - جىگەر ئۇيغۇر تىلى.

سۇ بېرىپ ياشناتتى بىزنى ئانا تىل - ئالتۇن بۇلاق ،

ئۇ - چىراغ ، پەرۋانە بىز ، ھەرگىزمۇ كەتمەيمىز يىراق ،

ئانا تىل يىلتىز ، ئوزۇق ئالغۇچى بىز - نوتا - ئۇلاق ،

ئانا تىلدا دەرىس ئېلىپ ، تاپتۇق ئەقىل ، سەمرىپ قۇلاق ،

بىزگە پۈتمەس كان ، خەزىنە شام - سەھەر ئۇيغۇر تىلى.

قويدى تاڭ دۇنيانى شۇ تىلدا قىلىپ بۇلبۇل ناۋا ،

تاپتى شۇ تىلدا پۈتۈلگەن كۈي - غەزەل يۈكسەك باھا ،

ھەر تەرپتىن ياغدى ئالقىش ، «مىڭ ياشا!» دېگەن سادا ،

مۇشۇ تىل شۆھرەتكە نائىل ئەيلىدى ، سالدۇق ساما ،

ئىپتىخارغا پۈركىدى ئۇيغۇرنى زەر ئۇيغۇر تىلى .

شاھ مۇقامنى مۇشۇ تىلدا ئاڭلىدى ئەھلى جاھان ،

مۇشۇ تىل دىللارنى دىلغا ئۇلىغان رىشتە ھامان ،

مۇشۇ تىل بىرلە يۈسۈپ ، ھەزرەت نەۋائىي تاپتى شان ،

مۇشۇ تىلغا جان بېرىپ مەھمۇد بوۋام تۈزدى دىۋان ،

مەڭگۈ ئەڭگۈشتەر ، يېزىشتا شاھ ئەسەر ئۇيغۇر تىلى.

مۇشۇ تىل بىزگە جاھاندا تەڭدىشى يوق ، بىباھا ،

مۇشۇ تىل بىرلە بىلىپ يەتتۇق نېمە توغرا ، خاتا ،

مۇشۇ تىل مەڭگۈ قەدىردان ، مېھرى ئاتەش جان ئانا ،

مۇشۇ تىلنىڭ شۆھرىتىنى قىل ھىمات ، جاننى ئاتا ،

پىر بولۇپ بىزگە ئۆگـئەتتى كەسىپ - ھۈنەر ئۇيغۇر تىلى.

ئانا تىل قالغان ئانامنىڭ ئانىسىدىن يادىكار ،

ئانا تىلغا يۇغۇرۇلغان چىن غورۇر ۋە ئىپتىخار ،

ئانا تىلىنى ئاڭلىسام جۇتنى سېزەرمەن گۈلباھار ،

ئانا تىل بار - ئەلمۇ بار ، ھېكمەت ، مۇھەببەت ... ھەممە بار ،

بىزگە ئاش - ناندەك زۆرۈردۇر ، ھەمسەپەر ئۇيغۇر تىلى .

بولغۇسى قەدرىم پاخال - خەس ، بولمىسا گەر ئۆز تىلىم ،

ئۆز تىلىم بار ، ئاي ، قۇياشتەك تۇرىدۇ پارلاپ دىلىم ،

بارمۇ مەندەك باي جاھاندا ، ئۆتتى شاد ھەر ھاي ، يىلىم ،

ئۆز تىلىمدا بۇ ھايات دەرياسىدىن سۈزدۈم بىلىم ،

ماڭا ئۇستاز ، رەھنەما چىن ئىچ كۆيەر ، ئۇيغۇر تىلى .

خىسلىتى يازغانغا پۈتمەس ، تىل ھايات ، بىزمۇ ھايات ،

مۇشۇ تىل بەركاتىدىن تاپتۇق روناق ، ئەل يۇرت ئاۋات ،

كۈنسېرى ئۆرلەشكە بولدى مۇشۇ تىل تالماس قانات ،

مەن بۇڭا دىل بەرگىنىمچۈن ، ئارمىنىم بىخ ياردى شاد ،

ئۆتتى مەيلىمنى ، بېرىپ دىل ھۆددىگەر ئۇيغۇر تىلى.

تىزگىنىن چىڭ تۇت ۋاقىت تۇلپارنىڭ ، باش قاشلىما ،

بولسا بىل كۆپ تىل ، ئەقىل ، كۈچ تاپ ھامان ، يانپاشلىما ،

بۇ قۇرالدىن پايدىلان ياخشى ، كېيىن كۆز ياشلىما ،

شاھ بولۇپ كەتسەڭمۇ ، ئەمما ئۆز تىلىڭنى تاشلىما ،

قىلغىنى بىزنى مۇزەپپەر ، مۆتىۋەر ئۇيغۇر تىلى.

ھەر كىشى كۆپ زوق ئالار سۆز سۆزلىسە ئۆز تىلىدا،

شۇڭا مەن ئانا تىلىمغا قىلىمەن چىن ئىقتىدا ،

ئانا تىلسىز گال ، كېكەچ مەن ، بولىمەن جاندىن جۇدا ،

چىن يۈرەكتىن ئەيلىدى ئابدۇرېھىم مۇنداق نىدا :

سۈيىدە ئاق ، ئوتىدا كۆي ! دۇر - گۆھەر ئۇيغۇر تىلى !....

مەنبە: «جۇڭگو مىللەتلىرى» ژورنىلى